het werkgeheugen

Ik ben de laatste tijd veel aan het lezen over de invloed
van het werkgeheugen op je functioneren. Onderzoek toont aan dat je
werkgeheugen een betere voorspeller is van je prestaties op school (en je
leven) dan je IQ. Met je werkgeheugen verwerk je namelijk informatie. Dan gaat
het over bewuste verwerking. Het bepaalt dus ook hoe goed je je kunt
concentreren, hoe je dingen die niet belangrijk zijn op dat moment weg kunt
filteren, hoe je een beslissing neemt, enz.  Het zorgt ervoor hoe je dingen verwerkt, wat
je ermee doet. Het is dus meer dan het korte termijn geheugen of het lange
termijn geheugen.

De informatie die het werkgeheugen kan opslaan is niet
onbeperkt. Als je de grens passeert verlies je een deel van de informatie die
op dat moment  in het werkgeheugen
opgeslagen is. Een volwassene kan niet meer dan 6 of 7 items onthouden. Bij
kinderen zie je veel verschil in de ontwikkeling van de capaciteit van het
werkgeheugen. Verschillen kunnen erg groot zijn, je kunt ervan uit gaan dat er in
een gemiddelde klas met kinderen een variatie zit van zes jaar in de capaciteit
van het werkgeheugen. In een klas van 7 jarigen zitten dus ook kinderen met een
werkgeheugen van een  vierjarige, en van
een tienjarige.  Als je ervan uit gaat
dat je als 4 jarige maar twee dingen tegelijkertijd kunt opslaan in je
werkgeheugen, en als 10 jarige misschien wel vier of vijf, dan wordt gelijk
duidelijk waarom het soms mis gaat bij een klassikale opdracht. En als de
leerling niet meer weet wat hij moet doen, dan heb je een probleem. Zeggen dat
het kind beter op moet letten helpt dus niet, want het werkgeheugen kan gewoon
niet meer dingen tegelijk onthouden. Dus moet je een andere manier bedenken.

De hoeveelheid informatie die kan worden opgeslagen in het
werkgeheugen wordt ook beïnvloed door omgevingsgeluid (en door andere prikkels).
De inhoud van het werkgeheugen blijft het beste bewaard in stilte, en het wordt
verstoord door het horen van gepraat. Het is bijna onmogelijk om te voorkomen
dat omgevingsfactoren het werkgeheugen beïnvloeden. Hoe rustiger de omgeving,
hoe prikkelarmer, hoe beter het werkgeheugen functioneert. Dat geldt voor alle
mensen. Maar als je een goed werkgeheugen hebt, kun je wel wat "omgevingsruis"
hebben. Voor diegenen met een wat minder goed werkgeheugen (zoals mensen met
autisme of adhd) wordt het al snel een ander verhaal. Kun je in een goede
omgeving twee dingen tegelijk in je werkgeheugen hebben, dan raak je in een
ongunstige omgeving al snel de helft van de capaciteit kwijt, en blijft er nog
maar één ding over.

Je kunt je werkgeheugen wel trainen, daar is een methode
voor. Er zijn ook trucjes om te zorgen dat je je werkgeheugen wat minder hoeft
te belasten (door opgeschreven informatie bijvoorbeeld, dan hoeft dat niet in
je werkgeheugen te blijven),of door informatie op een handige manier te
onthouden. En je kunt de omgeving aanpassen door minder prikkels te geven. Ook
hier zie je weer dat aanpassingen die voor leerlingen met autisme noodzakelijk
zijn, ook andere leerlingen ten goede komen!

Wilt u zelf weten hoe groot uw werkgeheugen is? Dat kun je
testen: https://testwm.com

Wilt u meer weten over het werkgeheugen? Ik heb mijn
informatie o.a. uit boeken van Tracy Alloway en Susan E. Gathercole, "de
invloed van het werkgeheugen op het leren", "het werkgeheugen, gerichte
ondersteuning bij leerstoornissen", "de winst van het werkgeheugen".

Karen